Demans ve Alzheimer
Demans ve Alzheimer: belirtileri nelerdir, hangi tedaviler kullanılıyor?
İngiltere, Alzheimer hastalığı ve diğer demans türlerinin kan testleri yoluyla erken teşhis edilip edilemeyeceğini görmek için çalışmalar yürütüyor.
Bunun, daha fazla insanın erken bir aşamada bakım, destek ve yeni ilaç tedavileri almasına olanak sağlayacağı umulmaktadır.
İngiltere Alzheimer Derneği’nin verilerine göre bugün dünya çapında 55 milyon kişi demans hastası yaşıyor ve bu sayının 2050 yılında 139 milyona ulaşacağı tahmin ediliyor.
Demans ve Alzheimer aynı şey mi?
Diğer belirtiler arasında davranış, ruh hali ve kişilik değişiklikleri, tanıdık yerlerde kaybolmak veya bir konuşmada doğru kelimeyi bulamamak yer alır.
Bu durum insanların yemek yeme, su içme gibi ihtiyaçlarının farkında olmama noktasına kadar gelebiliyor.
Alzheimer, demansa neden olan en yaygın hastalıktır.
Diğer demans türleri ve bunlara neden olan faktörler şunlardır:
Vasküler demans: Beyindeki kan dolaşımının bozulması
Lewy cisimcikli demans: Lewy cisimciklerinin sinir hücrelerinde birikmesi
Frontotemporal demans: Fontal ve/veya temporal loblardaki sinir hücrelerinin hasar görmesinden kaynaklanan beyin fonksiyonlarının bozulması
Parkinson hastalığı demansı
Amyotrofik lateral skleroz (ALS – motor nöron hastalığı): İstemli kasları kontrol etmekten sorumlu sinir hücrelerinin zamanla tahrip olduğu dejeneratif bir hastalıktır.
VE LATE yakın zamanda keşfedildi: beyin hücrelerinde TDP-43 proteininin birikmesi
Alzheimer’ın erken belirtileri neler?
Alzheimer hastalığının ilk belirtileri genellikle hafıza kaybı olarak ortaya çıkar.
Bu, son konuşmaları unutmayı, eşyaları kaybetmeyi, isimleri unutmayı veya aynı soruyu tekrar tekrar sormayı içerebilir.
Artan kaygı veya kafa karışıklığı gibi ruh hali değişiklikleri de olabilir.
Gençler Alzheimer hastası mı?
Alzheimer öncelikle yaşlılık hastalığıdır. 80 yaş üstü her altı kişiden birinde görülür.
Erken başlangıçlı (genç) Alzheimer nispeten nadirdir. Ancak Alzheimer vakalarının yüzde 5’i 65 yaş altı kişilerde görülüyor.
30’lu ve 40’lı yaşlarındaki çok daha az sayıda insan etkilenebilir.
Genç yaşta Alzheimer’a yakalanmanın bilinen tek risk faktörü, yakın akrabaların aynı zamanda erken başlangıçlı hastalığa sahip olmasıdır. Hastalığı önlemenin bilinen bir yolu yoktur.
Demans engellenebilir mi?
Demansı önlemenin kanıtlanmış bir yolu yoktur.
Ancak araştırmalar, yaşam tarzını değiştirerek her üç vakadan birinin önlenebileceğini gösteriyor:
Eğitime daha fazla zaman ayırın
Sigarayı bırak
Depresyonun erken tedavisi
Fiziksel olarak aktif olun
Sosyal izolasyondan kaçının
Yüksek tansiyondan kaçının
Obez olmayın
Bunları yapmanın beynin korunmasına nasıl yardımcı olabileceği tam olarak bilinmiyor.
Peki bu yaşam tarzı faktörleri beyindeki demans sürecini gerçekten durduruyor mu? Yoksa semptomların başlangıcı gecikerek beyni demansa hazırlıyor ve böylece tedavinin daha uzun sürmesine mi olanak sağlıyor?
Alzheimer kalıtsal mı?
Alzheimer kalıtsal olabilir ama hepsi bu değil.
Alzheimer hastası bir ebeveyne veya kardeşe sahip olmak, hastalığa yakalanma riskini artırır.
Ancak aile üyelerinden birinin hasta olması, bu hastalığa yakalanacağınız anlamına gelmez.
Alzheimer hastalığından etkilenmeyen bir ailenin parçası olmanız hastalığa yakalanmayacağınız anlamına gelmez.
Alzheimer tedavisinde hangi ilaçlar kullanılıyor?
İlk kez ilaçların Alzheimer hastalığının hızını yavaşlattığı klinik çalışmalarda gösterildi.
Donanemab ve lecanemab, hastalığın erken evrelerinde beyinde bulunan amiloid adı verilen bir proteini hedef alır.
Amiloid, beyin hücreleri arasındaki boşluklarda birikerek hastalığın ayırt edici özelliklerinden biri olan plaklar oluşturur.
Ancak bu ilaçların faydası pek fazla görünmüyor; Hastalığı durdurmazlar veya tersine çevirmezler.
Bu ilaçlar henüz bilimsel çalışma aşamasını geçmemiş olup hastanelerde rutin kullanıma sunulmaktadır.
Avrupa İlaç Ajansı (EMA), Alzheimer hastalarında bilişsel gerilemeyi yavaşlatan lecanemab ilacına izin vermeyi reddetti.
Karar, ilacın yararlarına rağmen kanama ve beyin şişmesi gibi tehlikeli yan etkilere neden olma riskinin altını çizdi.
Miridesap adlı ilacın denemeleri Londra’daki University College Hastanesi’nde sürüyor.
İlacın 12 aya kadar her gün mideye enjekte edilmesini içeren çalışma, beyinden SAP (serum amiloid bileşeni P) adı verilen bir proteini uzaklaştıran ilacın, amiloid plaklarının beyne zarar vermesini durdurup durduramayacağını bulmayı amaçlıyor. beyin hücreleri.
Araştırmacılar bunun Alzheimer hastalığının gelişme sürecinin bir parçası olabileceğine inanıyor.